Of je nu een leidinggevende, adviseur of coach bent, in jouw gesprekken draait het om impact, vertrouwen en resultaat. Je wilt niet alleen zenden, maar echt contact maken, begrijpen wat de ander drijft en gedrag in beweging krijgen. De inzichten uit de studies van NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren) bieden praktische toepassingen voor een effectiever gesprek. Maar wat is NLP precies, en hoe pas je het effectief toe in gesprekken met medewerkers of coachees?
NLP staat voor Neuro Linguïstisch Programmeren.
De kern ervan is dat je gedachten (neuro), taal (linguïstisch) en gedrag (programmeren) voortdurend met elkaar in wisselwerking staan. Hoe iemand denkt en spreekt, beïnvloedt hoe hij zich voelt en gedraagt en omgekeerd.
NLP gaat er dus van uit dat iedereen zijn eigen ‘mentale kaart van de werkelijkheid’ heeft. Als adviseur of coach kun je leren die kaart te lezen én te beïnvloeden, zodat gesprekken soepeler verlopen, patronen zichtbaar worden en verandering mogelijk wordt.
Bekende grondleggers zijn Richard Bandler en John Grinder, die in de jaren ’70 onderzochten wat succesvolle therapeuten en coaches anders deden. Ze vertaalden hun inzichten naar praktische modellen en technieken die ook buiten de therapiekamer werken, zoals in management, coaching, HR-gesprekken en sales.
Professionals in een adviserende of coachende rol werken vaak met mensen die willen veranderen, hulp zoeken bij reflecteren of belangrijke beslissingen nemen. NLP helpt daarbij omdat het:
1. Bewustzijn vergroot: van hoe taal, toon en lichaamstaal invloed hebben op de ander.
2. Patronen zichtbaar maakt: je leert luisteren tussen de regels door naar overtuigingen, waarden en denkstijlen.
3. Flexibiliteit versterkt: je leert jouw communicatiestijl afstemmen op de ander, zonder jezelf te verliezen.
Kortom: NLP helpt je niet om mensen te manipuleren, maar om effectiever te verbinden met jouw gesprekspartner zodat je beter kunt helpen.
Hieronder drie veelgebruikte NLP-technieken die goed toepasbaar zijn in gesprekken met medewerkers of coachees:
1 Rapport – de basis van vertrouwen
Rapport betekent: afstemmen op de ander, zodat er een gevoel van veiligheid en begrip ontstaat.
Dat doe je door subtiel non-verbaal te spiegelen (houding, ademritme, stemtempo) en door woorden of zinsstructuren van de ander te gebruiken.
Effect: de ander voelt zich gezien en gehoord – cruciaal voor openheid en invloed.
2. De logische niveaus van Bateson
Een model dat helpt bij het verkennen van verandering:
Omgeving – waar en met wie?
Gedrag – wat doe je?
Vaardigheden – wat kun je?
Overtuigingen en waarden – waarom doe je het?
Identiteit – wie ben je?
Een krachtig coachgesprek beweegt niet alleen op gedragsniveau (“wat ga je doen?”), maar ook op het niveau van waarden en overtuigingen (“wat maakt dit voor jou belangrijk?”).
Effect: diepere motivatie en duurzame verandering.
3. Reframing – anders leren kijken
Reframing betekent: de betekenis van een gebeurtenis of gedachte herzien.
Bijvoorbeeld: iemand zegt “ik ben te kritisch.”
Je kunt reframen: “Dat betekent ook dat je een scherp oog hebt voor kwaliteit.”
Effect: de ander ervaart ruimte en perspectief in plaats van zelfkritiek of weerstand.
1. Luister naar de taalpatronen van de ander
Mensen onthullen in hun taal hoe ze denken. Zegt iemand vaak “ik moet” of “ik wil”?
Gebruik zijn woorden terug, dat vergroot begrip en vertrouwen.
2. Gebruik de zintuiglijke voorkeur van de ander
Sommige mensen spreken in beelden (“ik zie het niet voor me”), anderen in geluid (“dat klinkt goed”) of gevoel (“dat voelt niet lekker”).
Stem jouw taal daarop af: “Ik snap wat je bedoelt, laten we eens kijken hoe dat er wél uit kan zien.”
3. Vraag door op waarden
Als iemand zegt: “Ik wil meer rust”, vraag dan: “Wat betekent rust voor jou?”
Zo kom je van gedrag naar drijfveren, en help je iemand kiezen vanuit betekenis in plaats van gewoonte.
NLP heeft een krachtige reputatie en soms ook een dubieuze. Dat komt omdat sommige professionals de methode te instrumenteel gebruiken.
Wat NLP níet is:
Een trucendoos om mensen te beïnvloeden of overtuigen.
Een snelle fix voor diepgewortelde problemen. Reframen is niet bedoeld om emoties weg te drukken.
Een excuus om andermans gedrag te “programmeren” zonder verbinding.
De valkuil: als je alleen de technieken gebruikt, maar niet de houding van oprechte nieuwsgierigheid en respect, dan voelt de ander dat direct. NLP werkt alleen als het is ingebed in echte empathie en ethiek.
Kortom: gebruik NLP om beter te luisteren en begrijpen, niet om te sturen of te winnen.
NLP is geen wondermiddel, maar een taal van bewustwording en verbinding.
Voor professionals in een coachende of adviserende rol kan het een waardevolle aanvulling zijn om gesprekken dieper, effectiever en menselijker te maken.
Wie met NLP werkt vanuit oprechte nieuwsgierigheid in plaats van controle, merkt dat communicatie niet alleen soepeler verloopt, maar ook meer betekenis krijgt, voor beide gesprekspartners.
Wil jij je meer bekwamen in de NLP technieken, zodat je een betere gesprekspartner wordt? Of wil je effectiever worden in jouw presentaties? Neem dan contact met ons op voor een persoonlijk coachingstraject. Onze coaches helpen je met nieuwe inzichten en vaardigheden.
Vind jouw coach